Driftbuien van een kleuter: hoe ga je ermee om? (met tips!)

Ligt het aan mij en mijn opvoedingsstijl? Hoort het bij zijn leeftijd? Zit het in zijn karakter (ahum in de genen dus)? Komt het door de vele veranderingen de laatste tijd? Al deze vragen spoken door mijn hoofd. Een klein driftkikkertje kan hij zijn. En waar hij vroeger vooral boos wegliep, zijn nu de jassen aan de kapstok niet meer veilig. De laatste tijd neemt het gelukkig weer af, maar toen Lorelei een paar maanden oud was, stegen de driftbuien van Noah tot een hoogtepunt. Een paar keer per week stond hij zeker wel alle jassen van de kapstok te trekken als hij boos was of sloot hij zichzelf op in de badkamer als het hem niet zinde. Het maakte me eerlijk gezegd ook verdrietig om hem zo buiten zichzelf te zien. Het hoort bij de leeftijdsfase ging voor mijn gevoel even niet op. Zeker omdat hij inmiddels echt een kleuter is en toch allang voorbij de peuterpubertijd, dacht ik. Toen ik zo overspoeld werd met mijn eigen vragen, schuldgevoel en zijn boosheid, besloot ik hulp te vragen. In dit blog kan je lezen over mijn ervaring met de driftbuien van onze lieve kleuter en vertel ik je wat ons geholpen heeft.

Driftbuien van een kleuter: ik ben boos

Een aantal weken geleden kwamen we terug van de zomervakantie en Noah moest weer naar school. Dat was sowieso al een paar dagen echt wennen voor hem, geen zin, tegenstribbelen, etc.. Had ik helemaal geen rekening mee gehouden zo een eerste keer weer opstarten na 'De grote zomervakantie'. En nu zouden we toevallig heel gezellig zijn buurmeisje een keer afzetten in de klas op verzoek van haar mama. Voor Noah was dat feest! Maar na het wegbrengen van zijn buurmeisje, moest hij toch echt door naar zijn eigen klas. Nou, dat ging er dus niet in. Kortsluiting! Buiten de klas van zijn buurmeisje ging hij boos onder een zandtafel zitten. Ik probeerde met hem te praten. Tegen beter weten in, want in discussie gaan werkt vaak averechts. Maar goed, alles om een scène in de gang te voorkomen. Toen het dus niet werkte, besloot ik alvast te gaan lopen naar zijn klas. Zonder om te kijken. Ik kreeg hem hierdoor een stukje mee, maar opnieuw gooide hij zich boos op de grond. Leuk detail: ik had Lorelei op de arm en kon dus met geen mogelijkheid hem meetrekken of optillen. De bel ging. En terwijl ik halverwege de gang richting zijn klas gestrand was met een briesend kind, kwamen de ouders van zijn klasgenootjes al weer één voor één teruglopen om naar hun werk te gaan. Je weet natuurlijk wel dat zij dit ook vast allemaal wel eens meegemaakt hebben, maar toch, ik schaamde me kapot dat ik zo aan het stuntelen was met mijn eigen kind. Gelukkig was er een moeder zo lief om Lorelei even van mij over te nemen, zodat ik me helemaal op Noah kon richten. Ik tilde hem meteen op om hem te laten afkoelen in de wc's naast de klas. Maar slim als hij was, kroop hij de eerste de beste wc in en draaide de deur op slot. De juf kwam kijken hoe het ging, geen sjoege. Pas toen zijn beste vriendinnetje, een lief petit Chinees meisje, onder de deur doorkroop en die van het slot haalde, was hij enigszins bekoeld. En mocht ik hem optillen, waarna hij vervolgens nog 10 minuten bij mij op schoot in de klas heeft gezeten dichtbij zijn vriendinnetje en het immer interessante digibord. Daarna gaf ik hem een dikke kus en kon ik eindelijk ook de lieve moeder aflossen die op Lorelei aan het letten was.

Zulk soort situaties dus..

Nou ben ik geen pedagoog, en vooral moeder van een 4,5 jarig mooi mannetje waar ik graag mee fiets buiten, koekjes bak, duplokastelen of hutten bouw in huis. Een lief, slim en grappig mannetje dat het soms ook moeilijk heeft met zijn eigen boosheid. En wat doe je dan als je het gewoon ook even niet meer weet als mama? Erover praten met anderen is natuurlijk sowieso fijn, tips van vrienden sta ik ook voor open, maar soms wil je gewoon even horen hoe het zit van iemand die er verstand van heeft. Al voelt het ook wel als een stap om zoiets te doen. Alsof er iets mis is met je kind, of met jou, omdat je hulp nodig hebt. Maar echt, schaam je niet en als het wel eens door je hoofd gaat, doe het gewoon. Je kan altijd nog besluiten het advies in de wind te slaan. Het is soms alleen al fijn om het even vanuit een ander perspectief te bekijken en je situatie voor te leggen aan iemand die er wel verstand van heeft maar die je verder niet kent. En, je bent niet de enige kan ik je dus vertellen. 😉

Toen ik besloot voor mezelf er iets mee te willen, ontdekte ik dat je gratis een consult met een pedagoog kan plannen via het consultatiebureau. Je kan je vraag daar voorleggen en dan tot maximaal zes gesprekken voeren met de pedagoog. Het kost je niks en er wordt ook niets vastgelegd in een dossier, wat ik persoonlijk wel fijn vind. Ik ben één keer langs geweest, dat was voor mij voldoende. Het deed me vooral goed om te horen dat dit gedrag prima verklaarbaar is en gewoon normaal voor zijn leeftijd. En ik heb met het advies weer even mijn eigen opvoedstijl bewust onder de loep gelegd en kunnen aanscherpen. Hieronder heb ik samengevat wat ik uit het gesprek met de pedagoog gehaald heb in combinatie met mijn persoonlijke ervaring over hoe je het best om kunt gaan met een kleuter en zijn of haar driftbuien. Hopelijk heb je er wat aan!

Driftbuien van een kleuter: zo ga je ermee om
  1. Allereerst: realiseer je dat de hersens van een kleuter steeds meer begrijpen van het concept tijd, maar daarin nog lang niet uitontwikkeld zijn. De wereld is voor een kleuter grotendeels nog onvoorspelbaar en jij als ouder hebt daarin een belangrijke rol om de wereld wat behapbaarder te maken. De twee sleutelwoorden in het voorkomen van driftbuien zijn dan ook: overzicht bieden en consequent zijn. Dat maakt de wereld voorspelbaar en daarmee veilig en betrouwbaar voor je kind. Hieronder tips om dat voor elkaar te krijgen in het dagelijks leven, waar je soms zelf ook als ouder overspoeld kan worden door wat je wil, moet en kan doen op een dag. 😉
  2. Zorg voor overzicht. Bereid je kind voor op wat er die dag, of liefst zelf week, komen gaat. Voor Noah hebben wij al langere tijd een whiteboard waar alle dagen van de week opstaan. Ik heb verschillende magneetjes met foto's erop (gemaakt door Memo&Zo) die ik bij de dagen van de week plak afhankelijk van wat Noah gaat doen die week. Zo moet ik bijvoorbeeld regelmatig weg voor mijn werk. Dan plak ik op de dagen dat ik weg ben een foto van mijn koffer en op de dag dat ik terugkom teken ik met de stift een auto. Daar heb ik namelijk nog geen plaatje van. 😉 Eén keer in de week tekenen en vullen we samen het bord per dag in en nemen we het door. Dit vergat ik wel eens, maar ik ben er nu weer consequenter mee. Want ik merk echt dat het Noah helpt als hij weet wat hij kan verwachten. Zo voorkom ik een boel driftbuien. Dit kan natuurlijk ook zonder whiteboard, gedurende de dag zelf. Het kan alleen al helpen te benoemen wat de volgorde is van wat je gaat doen op de dag zelf of zelfs het komende uur.
  3. Wees consequent (en dus voorspelbaar). Gedoe ontstaat vaak op de momenten dat je zelf (soms onbewust) de regels aanpast. Uit vermoeidheid, gemakzucht, of wat dan ook zo heel begrijpelijk is als drukke mama. Ik dacht altijd dat ik best goed was in dingen afspreken met Noah. Maar als ik eerlijk ben, paste ik vaak onbewust de regels aan en werd hij kort daarna boos. Dat had dus meer met mij dan met hem te maken. Zo mocht hij bijvoorbeeld nog één rondje verstoppertje meespelen op de BSO toen ik hem kwam halen een keer. Daarna zouden we gaan. Maar inmiddels was ik aan de praat geraakt met één van de medewerkers, en liet ik het een beetje gebeuren. Toen ik was uitgepraat, was Noah allang verder dan dat ene rondje verstoppertje en werd het een heel gedoe om hem nog mee te krijgen. Of misschien herken je deze: je hebt gezegd dat je kind op de tablet een spelletje mag spelen tot de grote wijzer op de twaalf staat en de kleine op de... Jij bent aan het koken, iets aan het doen voor jezelf, of aan het bellen. Ondertussen loopt de tijd door en is inmiddels de wijzer al 5 minuten over de afgesproken tijd. Een stuk lastiger wordt het dan om je kind te laten gehoorzamen zonder driftbuien. Want als jij het zelf niet zo nauw met de regels neemt, waarom zou hij dat dan wel doen? 😉 Ik heb mezelf dus ook zo hier en daar weer even op te voeden om het voor iedereen wat makkelijker te maken.
  4. Bovenstaande tips zijn vooral vanuit het motto 'Voorkomen is beter dan genezen'. Maar wat als je midden op straat te maken krijgt met een driftige kleuter? Zoals je al kon lezen in mijn verhaal: in discussie gaan, boos terugschreeuwen of dreigen, helpt niet. Dit maakt het vaak alleen maar erger. Zorg dat je kind op een veilige plek kan uitrazen, bijvoorbeeld op de gang, op het toilet als je ergens anders bent of zijn eigen kamer. Belangrijk dat hij zich nergens aan kan bezeren en dat je wel in de buurt blijft. Verder negatief gedrag negeren om de boel niet te laten opvlammen weer, tenzij hij of zij iets gaat doen wat gevaarlijk is natuurlijk. Geef kort aan waarom je hem apart zet. Bijvoorbeeld: 'Pietje, je bent boos omdat .... Maar met spullen gooien doen we hier niet in huis / is gevaarlijk. Dat mag niet. Daarom zet ik je nu apart om af te koelen'. Zodra hij of zij wat bedaard is, kan je dan het op jouw manier weer oppakken door bijvoorbeeld je kind weer een nieuwe kans te geven met het spelletje dat jullie speelden of kort jullie emoties te bespreken of iets af te spreken samen. Hou het nageprek wel echt kort. Op deze leeftijd helpt het zeker om je kind inzicht te geven in zijn of haar emoties, maar voert het te ver om er heel diepgaand op in te gaan. Soms weet je kind ook echt even niet meer wat er allemaal gebeurde toen hij zo boos werd. Het is dan ook volstrekt normaal dat je kind de ' waarom-vraag' niet altijd kan beantwoorden. Benoem wat je nodig vindt en help hem dan weer lekker op weg om vrijuit te gaan spelen.
  5. Tot slot: Als je kind iets heeft gedaan wat niet mag of ongehoorzaam is geweest, let er dan op dat je een passende consequentie daarop laat volgen. Soms is het best lastig om kalm te blijven en ga je al snel dreigen met iets wat je liever niet wil toepassen of kan waarmaken. Of het staat niet in verhouding tot wat je kind gedaan heeft, zoals een week niet op de tablet omdat hij niet luisterde toen hij moest stoppen met zijn spelletje om te komen eten.

Dit zijn maar een paar tips om het overzichtelijk te houden en nogmaals, ik ben geen pedagoog, dus zie dit als advies van een goede vriendin. 😉 En misschien heb jij ook wel een handige tips of advies voor mij! Ik ben heel benieuwd hoe jij met driftbuien van een kleuter omgaat. Laat je het me weten in een reactie?

Liefs,

Chantal

PS: Op de foto is Noah niet echt boos, maar kijkt hij boos omdat ik het hem vraag, want hij is wel de beste in boos kijken, al zegt hij het zelf. 😉

4 Responses

  1. Goeie tips, dankjewel! Ik wist niet dat je via het cb een gesprek met een pedagoog kon aanvragen. Maar hoe werkt dat dan, want mijn zoon van 4 komt niet meer bij het cb?
    • PS: heb jij een voorbeeldfoto van jullie whiteboard met magneetjes?
      • Als ik eraan denk, mail ik je morgen even een foto. Noah slaapt nu al namelijk en het is te donker om er eentje te maken. ;-)
    • Ha Iris, ik weet niet of het door heel Nederland zo is, maar in omgeving Leiden kan het. Kijk eens via deze <a href="https://www.cjgleiden.nl/pagina/pedagogisch-advies/637442" target="_blank" rel="noopener nofollow">link</a> en vraag anders of het in jouw regio ook kan door gewoon even te bellen met het consultatiebureau. Ik weet niet waar je woont namelijk. Officieel heet het trouwens het Centrum voor Jeugd en Gezin hier in de regio, en je kan daar dus ook terecht met oudere kinderen! Noah is ook al ouder namelijk. :) Hopelijk heb je er iets aan en veel succes/sterkte. Liefs, Chantal

Leave a Reply to Iris